№ 11 ЖББМ-де мектептің өзін-өзі басқару ұйымы жұмыс істейді. / В СОШ № 11 функционирует организация школьного самоуправления.
«Мектеп парламенті» білім алушылардың өзін-өзі басқару органдарын дамыту ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ
Қазақстанның балалары мен жастары – Қазақстан қоғамының стратегиялық құндылығы және болашақ адами капиталы. Жаһандық тәуекелдер мен сын-қатерлер кезеңінде өмір сүретін жаңа буын белсенділігі мен қызығушылықтарының әртүрлілігімен сипатталады. Сондықтан мемлекет пен азаматтық қоғамның шынымен біртұтас балалар-жасөспірімдер және жастар қозғалысын құрудағы күш-жігерін біріктіру – заманауи мемлекеттің стратегиясы. Соңғы онжылдықта республиканың қоғамдық-саяси өмірінде болып жатқан өзгерістер балалар мен жастар ортасындағы адамгершілік-рухани бағдарлар мен мұраттардың өзгеруіне алып келді.
Тәжірибе көрсетіп отырғандай, өскелең ұрпақ (балалар, жасөспірімдер, жастар) тәрбиелеудің қолданыстағы моделі трансформацияны және жаңа идеологиялық негізді талап етеді.
Бүгінгі таңда білім беру ұйымы қызметінің қазіргі жағдайында білім беру ұйымын демократиялық басқаруға жағдай жасауға байланысты мәселелер туындайды, онда тек басшы мен педагогикалық кеңес қана емес, сонымен қатар білім алушылар, студенттер мен ата-аналар білім беру үдерісінің толық субъектілері ретінде білім беру ұйымы ұсынатын қызметтердің сапасына әсер ете алады. Қазіргі уақытта мемлекет пен азаматтық қоғам балалар мен жастардың құқықтық мүмкіндіктерін іске асыру мәселелерін белсенді түрде көтеруде. Осыған байланысты қазақстандық мектептердің, колледждер мен жоғары оқу орындарының алдында құқықтық мемлекет жағдайында шығармашыл, бастамашыл, өзі және қоғам үшін пайдалы әрекет ете алатын еркін, жауапты тұлғаны, мәдениетті адамды тәрбиелеу міндеті тұрды.
Бүгінгі таңда республикада балалар мен жастардың өз құқықтарын іс жүзінде қолдануға және қорғауға оқытатын оңтайлы тетік жоқ, бұл оқушылардың әлеуметтік маңызы бар қызметке уәждемелік дайындығын төмендетуге әкеп соғады. Білім беру ұйымының қабырғасынан шыққан білім алушылар нақты өмірде көбіне мүлдем дәрменсіз болып қалады. Қазақстан Республикасының балалар-жасөспірімдер және жастар қоғамдық қозғалысы шеңберіндегі мектеп кеңестерінің, старостаттардың, жоғары сынып оқушылары кеңестерінің, мектеп әкімдіктерінің және т.б. орнына «Мектеп парламенті» (бұдан әрі – Парламент) түріндегі бірыңғай құрылымдық моделі бола алады. Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарында білім алушылардың «Мектеп парламенті» өзін-өзі басқару органдарын дамыту тұжырымдамасы «Білім туралы», «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар саясаты туралы» Қазақстан Республикасының заңдары және т.б. жөніндегі жол картасы негізінде әзірленді.
Парламент – оқу-тәрбие процесінің мәселелерін шешуде мектеп әкімшілігінің таптырмас көмекшісі.
Парламентте оқушылар мен педагогтер бірлесіп ынтымақтасуға үйренеді, маңызды мәселелерді шешуде толық құқылы әріптес болады.
Парламент – бұл білім алушылардың білім беру ұйымын бірлесіп басқаруға, оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру кезіндегі мәселелерді шешуге қатысу нысаны.
Парламенттің мақсаты: білім алушылардың бойында азаматтық белсенділік, әлеуметтік құзыреттілік, азаматтық жауапкершілік дағдыларын дамыту, әлеуметтік шығармашылыққа қабілетті, өзінің жеке басын, қоғам мен мемлекетті жетілдіру мүддесінде әрекет ете алатын жоғары мәдениетті, гуманистік бағыттағы азаматты тәрбиелеу.
Парламенттің міндеттері:
- білім алушылардың қабілеттері мен мүдделерін, мектепте бірыңғай құқықтық кеңістікті дамыту үшін жағдай жасау, білім беру ұйымын басқаруға қатысуға нақты мүмкіндік беру;
- ұжымдық өмір нормаларына, мемлекет заңдарына, адамдарға пайда әкелгісі келетіндігіне, достары мен құрдастарына қиындықтарды жеңуге көмектесуге оң көзқарас қалыптастыру;
- әрбір білім алушыны білім беру ұйымының қоғамдық өміріне тарту;
- өзіндік ойлау мен өзіндік сана-сезімді, көшбасшылық мінез-құлық дағдыларын, ұйымдастырушылық білімді, іскерлікті, ұжымдық және басшылық қызмет дағдыларын дамыту.
Парламент өзара көмек және сенім, дамуға ұмтылу, барлық оқушылардың тең құқылығы, шешімдер қабылдаудың ұжымдылығы, оқушылардың құқықтары мен мүдделерінің басымдығы, әрбір жеке тұлғаға қатысты ізгілік, ашықтық, еріктілік, адалдық және серіктестерді құрметтеу қағидаттарына негізделеді.
Парламент құрылымы 8 фракциядан тұрады:
1.Құқық және тәртіп фракциясы. 5. Қамқорлық фракциясы (еріктілік).
2. Ақпарат фракциясы. 6. Мәдениет және өнер фракциясы (музыкалық, көркем шығармашылық).
3. Спорт және салауатты өмір салты фракциясы. 7. Дебат қозғалысының фракциясы.
4. Өзін-өзі тану және бақыт фракциясы (психология). 8. Экология және еңбек фракциясы.
Парламенттің жоғарғы органы – фракциялар көшбасшыларының жалпы жиналысы. Білім беру ұйымының әр сыныбында, әр тобында барлық 8 фракцияға депутаттар сайланады. Парламент Президенті қажет болған жағдайда білім беру ұйымының түрлі алқалы органдарының отырыстарына қатысады. Парламентті басқарудың негізгі нысаны–жобалықменеджмент тетіктерді тиімді басқарудың әмбебап технологиясы. Мектеп оқушылары Парламент депутаттары бола алады.
Парламенттің жобалық қызметінің бағыттары: экологиялық, еріктілік, өлкетану, туристік, зияткерлік, экономикалық, спорттық, дебаттық, этномәдени, көркем-эстетикалық, музыкалық және басқа да шығармашылық жобалар. Парламенттердің жобалау қызметін жүзеге асыру үшін мектептер, колледждер мен жоғары оқу орындары базасында жобалау кеңселері (бұдан әрі – жобалау кеңселері) құрылады.
Жобалық кеңселер:
- жыл бойы парламент фракцияларының жобалық қызметін;
- мектеп Президентін сайлау және өзін-өзі басқару күндерін;
- алқалы органдардың жұмысына қатысуды үйлестіреді.
Әр жобаға түрлі іс-шаралар, жарыстар, акциялар, флешмобтар, экскурсиялар, жорықтар, турнирлер және т. б. кіреді.
Парламент Президентінің сайлауы жылына 1 рет қыркүйек айында өткізіледі.
Парламент мүшелерін, мектеп және студенттік өзін-өзі басқару көшбасшыларын ынталандыру үшін көтермелеудің мынадай түрлері мүмкін: мадақтамалар, дипломдар, «Мектеп Парламентінің көшбасшысы», Қазақстан бойынша сапарлар, «Балдәурен» РОСО сауықтыру және басқа да лагерьлерде балаларды сауықтыру.
Күтілетін нәтижелер:
- адал, мейірімді және белсенді тұлғалардың тәрбиелі жас ұрпағы;
- қоғамдық (балалар мен жастар) сананы трансформациялау мен жаңғыртуда оқушылар мен студенттердің өзін-өзі басқару органдарының мәртебесі мен рөлін арттыру;
- білім алушылардықызығушылықтары бойынша жобалық қызметке тарту;
- барлық деңгейлердегі бюджеттерден тұрақты және жүйелі қаржыландыру
В ОШ № 11 работает школьное самоуправление.
Цель:
Развитие у обучающихся навыков гражданской активности, социальной компетентности, гражданской ответственности, воспитание гражданина высокой культуры, гуманистической направленности, способного к социальному творчеству, умеющего действовать в интересах совершенствования своей личности, общества и государства.
Концепция:
Дети и молодежь Казахстана – стратегическая ценность и будущий человеческий капитал казахстанского общества.
Молодое поколение, живущее в период глобальных вызовов и рисков, характеризуется повышенной активностью и разнообразием интересов. Потому объединение усилий государства и гражданского общества в создании по- настоящему единого детско-юношеского и молодежного движения – стратегия государства нового времени.
Перемены, происходящие в общественно-политической жизни республики за последние десятилетия, повлекли за собой изменение нравственно-духовных ориентиров и идеалов в детской и молодежной среде. Как показывает практика, действующая модель воспитания молодого поколения (детей, подростков, молодежи) требует трансформации и новой идеологической основы.
Сегодня в современных условиях функционирования организации образования возникают вопросы, связанные с обеспечением условий для демократического управления организацией образования, когда не только руководитель и педагогический совет, но и школьники, студенты и родители как полноправные субъекты образовательного процесса влияют на качество предоставляемых организацией образования услуг.
В настоящее время государство и гражданское общество активно поднимает проблему реализации правовых возможностей детей и молодежи. В связи с этим перед казахстанской школой, колледжами и вузами встала задача воспитания свободной, ответственной личности, человека культуры, который способен действовать в условиях правового государства творчески, инициативно, с пользой для себя и общества.
В республике сегодня не существует оптимального механизма, обучающего практическому использованию и защите своих прав самими детьми и молодыми людьми, что влечет за собой снижение мотивационной готовности обучающихся к социально- значимой деятельности. Обучающиеся, выйдя из стен организации образования, зачастую оказываются совершенно беспомощными в реальной жизни.
Таким механизмом в рамках детско-юношеского и молодежного общественного движения Республики Казахстан взамен школьных советов, советов старшеклассников, школьных акиматов может стать единая структурная модель в виде школьных и студенческих парламентов (далее – Парламент).
Концепция развития органов самоуправления обучающихся «Школьный / студенческий парламент» в организациях образования Республики Казахстан разработана на основании законов Республики Казахстан «Об образовании», «О государственной молодежной политике в Республике Казахстан», Концепции государственной молодежной политики до 2020 года «Казахстан 2020: путь в будущее» (второй этап – 2016-2020 годы), Дорожной карты по проведению года молодежи.
Парламент – незаменимый помощник администрации школы, колледжа, высшего учебного заведения в решении проблем учебно- воспитательного процесса.
В Парламенте школьники, студенты и педагоги учатся вместе сотрудничать, становятся полноправными партнерами в решении важных проблем.
Парламент – это форма участия обучающихся в самоуправлении организацией образования, решении вопросов при организации учебно- воспитательного процесса.
Цель Парламента: развитие у обучающихся навыков гражданской активности, социальной компетентности, гражданской ответственности, воспитание гражданина высокой культуры, гуманистической направленности, способного к социальному творчеству, умеющего действовать в интересах совершенствования своей личности, общества и государства.
Задачи Парламента:
- создание условий для развития способностей и интересов обучающихся, единого правового пространства в школе, предоставление реальной возможности участвовать в управлении организацией образования;
- воспитание положительного отношения к нормам коллективной жизни, законам государства, желания приносить пользу людям, помогать преодолевать трудности своим друзья и ровесникам;
- вовлечение каждого обучающегося в общественную жизнь организации образования;
- развитие самостоятельного мышления и самосознания, навыков лидерского поведения, организаторских знаний, умений, навыков коллективной и руководящей деятельности.
Парламент строится на принципах взаимопомощи и доверия, стремления к развитию, равноправия всех обучающихся, коллективности принятия решений, приоритетности прав и интересов обучающихся, гуманности по отношению к каждой отдельной личности, открытости, добровольности, честности и уважения партнёров.
Структура Парламента состоит из 8 фракций:
- Фракция права и порядка ( Проверка состоянии внешнего вида учащихся. Контролировать соблюдение дисциплины и школьного устава )
- Фракция информации (Раскрытие школьников как мыслителей, способных прогнозировать свою жизнь, формирование культуры деловых отношений, навыков ведения деловой документации, готовности участвовать в различных проектах. Создание детской пресс-службы в школе. Создание детской социологической службы)
- Фракция спорта и здорового образа жизни (Формирование правильного развития школьников повышение работоспособности организма, формирование потребности к здоровому образу жизни.)
- Фракция самопознания и счастья (Формирование эстетический знаний, вкусов, интересов, потребностей, развитие индивидуальных и творческих способностей, интеллектуальной готовности к профессиональному самоопределению)
- Фракция заботы (Развитие волонтерского движения в школе, формирование позитивных установок учащихся на добровольческую деятельность. Формирование потребности в интересном и продуктивном досуге. )
- Фракция культуры и исскуства (Развитие творческих способностей детей и подростков. Поиск новых форм самовыражения личности.
- активно участвовать в городских конкурсах и соревнованиях
- участвовать в общешкольных конкурсах и соревнованиях.
- активно участвовать в делах класса.)
- Фракция дебатного движения ( Проводить дебаты и дискуссии на различные актуальные темы)
- Фракция экологии и труда (Изучение учащихся с целью выявления их индивидуальных способностей и создание условий для их развития. Раскрытие талантов и творческих умений и навыков. Воспитание любви к труду. Вызвать интерес к изучению природы, участвовать в пропаганде идей охраны окружающей среды. )
Высший орган Парламента – общее собрание лидеров фракций. Деятельность Парламента в школе координирует заместитель директора по воспитательной работе и старшая вожатая.
В каждом классе, каждой группе организации образования избираются депутаты всех 8 фракций.
Президент Парламента принимает участие при необходимости в заседаниях различных коллегиальных органов организации образования. Основная форма управления Парламентом – проектный менеджмент как универсальная технология эффективного управления механизмами.
Депутатами Парламента станут школьники
Направления проектной деятельности Парламента: экологические, волонтерские, краеведческие, туристские, интеллектуальные, экономические, спортивные, дебатные, этнокультурные, художественно- эстетические, музыкальные и другие творческие проекты.
Для осуществления проектной деятельности Парламентов на базе школы создаются проектные офисы (далее – Проектные офисы).
права и порядка.
информации.
спорта и здорового образа жизни.
самопознания и счастья
заботы
культуры и искусства
дебатного движения.
экологии и труда
Проектные офисы координируют:
- проектную деятельность фракций Парламента в течение года;
- выборы Президента школы и дни самоуправления;
- участие в работе коллегиальных органов.
В каждый проект входят различные мероприятия, соревнования, акции,
флеш-мобы, экскурсии, походы, турниры и др.
Выборы Президента Парламента проводятся 1 раз в год в сентябре месяце. Для стимулирования членов Парламента, лидеров школьного самоуправления возможны следующие виды поощрений: грамоты, дипломы, медали «Лидер школьного Парламента», «Лидер студенческого Парламента», стипендии, включение успешного проекта в национальную базу социальных инициатив «Платиновые идеи».
Рейтинги проектов школьных проектных офисов, полная информация о парламентах размещается на сайтах школы.
Ежегодно проводится Республиканский слет лидеров школьных парламентов организаций образования Республики Казахстан – уникальная республиканская диалоговая площадка лидеров детского и молодежного движения по вопросам развития гражданского общества и роли молодого поколения в укреплении и процветании родины.
Ожидаемые результаты:
- воспитанное молодое поколение честных, добрых и активных личностей;
- повышение статуса и роли органов ученического самоуправления в трансформации и модернизации общественного(детского и молодежного) сознания;
- вовлечение обучающихся в проектную деятельность по интересам.
